Nie lękajcie się - kościół św. Praksedy
2013-03-24
W bezpośredniej bliskości bazyliki Santa Maria Maggiore odkryjemy kolejną perłę rzymskiej architektury wczesnochrześcijańskiej.
Wychodząc na plac bazyliki i po przejściu ulicy, odnajdziemy w zaułku
przy via Merulana niepozorne
wejście do kościoła św. Praksedy. Była ona córką lub wnuczką senatora
Quintusa
Corneliusza Pudnensa i Prescylli, właścicieli katakumb przy via Salaria.
Poniosła śmierć męczeńską wraz z swoją siostrą Pudencjaną (21). W
miejscu pierwotnego domus ecclesiae wystawiono dla obydwu w niewielkiej odległości kościoły już w IV w. Atmosfera Wielkiego Tygodnia pomaga wejść w "przepaść męki [Jezusa]" - jak śpiewamy w Gorzkich Żalach.
I. INTERPRETACJA PISMA
Iz 42, 1-7; Ps 27 (26); J 12, 1-11
Prorok Izajasz zapowiada Sługę Jahwe, w którym Bóg ma upodobanie. Jest namaszczony Duchem (Chrystus). Prorok kreśli obraz Sługi łagodnego i cierpliwego, który nie jest krzykliwy, narzucający się, zwracający na siebie uwagę; nie "łamie trzciny nadłamanej - nie gasi knotka o nikłym płomyku", czyli jest wrażliwy na słabych, zagubionych, chorych. Każdemu chce dać szansę, nadzieję. Prorok zapewnia, że z mocą ogłosi Prawo - nowe Prawo przymierza dla ludzi i narodów, by "otworzyć oczy niewidomym, aby z zamknięcia wypuścić jeńców, z więzienia tych, co mieszkają w ciemności". Wspomniane kategorie ludzi pojawią się wśród adresatów Ewangelii Jezusa (Łk 4, 18; por. Iz 61, 1n)
Psalmista woła zatem: "Pan moim światłem i zbawieniem moim / kogo miałbym się lękać?". To takie bliskie przesłaniu Jana Pawła II: Nie lękajcie się!
Jezus w domu swoich przyjaciół w Betanii przyjmuje symboliczny gest namaszczenia, gdyż wie, że to zapowiedź męki, śmierci i zmartwychwstania. Ujawnia fałszywe intencje Judasz i staje w obronie Marii, która duchowo przygotowała już oliwę i wonności na "dzień [Jego] pogrzebu".
Namaszczony Sługa z proroctwa Izajasza, to namaszczony (Chrystus) gotowy na wypełnienie planu zbawczego. Ludzie poświęceni Bogu (namaszczeni, zarówno kapłani, jak i królowie) obejmowali powierzone im urzędy w czasie obrzędu namaszczenia głów oliwą. Stąd w Piśmie Świętym namaszczenie oznacza błogosławieństwo, poświęcenie, wyraz uznania przez Boga i wyróżnienia wobec ludzi. Człowiek namaszczony stawał się osobą nietykalną i świętą, postacią, której należy oddawać szacunek, a nawet cześć religijną (por. 1 Sm 24, 7. 11; 26, 9-23). Chrystus jest namaszczony Duchem Świętym (Łk 4, 18; Dz 10, 38) i powołany do wypełnienia zbawczego dzieła na drzewie Krzyża.
W kontekście naszej drogi po śladach Chrystusa warto zapytać:
* Kim są adresaci nowej ewangelizacji? Do kogo jesteśmy posłani?
* Jak odnoszę się do osób konsekrowanych - namaszczonych przez Boga?
* Jak realizujemy testament Jana Pawła: "Nie lękajcie się! Otwórzcie drzwi Chrystusowi"?
II. ŚWIĘCI - PROMIENIE ŚWIATŁA SŁOWA
Dwie delikatne dziewczyny stały się wzorem do naśladowania. Dlaczego? Przezwyciężyły lęk - okazały się wierne do końca! Oddały życie za wiarę w Jezusa Chrystusa. Kościół czci męczenników i męczennice Kościoła, ponieważ budzą nadzieję zwycięstwa nad grzechem, śmiercią i szatanem. Pokazują nam - współczesnym, że ostatnie słowo nie należy do oprawców, prześladowców, funkcjonariuszy Złego. Ostatnie słowo należy do Chrystusa, który głosi Ewangelię pokoju i przebaczenia.
W kościele św. Praksedy odnajdziemy w nawie głównej (nad belkowaniem) osiem fresków o tematyce pasyjnej, a w zakrystii obraz Biczowanie pędzla G. Romano, ucznia Rafaela, nawiązuje do kolumny z dziedzińca Antonia, czczonej w kaplicy św. Zenona. Rzymianie nazywają tę kaplicę il giardino del Paradiso, czyli ogród rajski. Kościół słynie z jednych z najpiękniejszych mozaik z czasów papieża Paschalisa (por. J. Gawroński, Drogi prowadzą do Rzymu, 229-232; P. Muratow, Obrazy Włoch, Warszawa 1972). W krypcie pod prezbiterium przechowuje się sarkofag z relikwiami obu sióstr - św. Praksedy i Pudencjany.
Hymn pielgrzymki Benedykta XVI do Polski przypomniał orędzie nadziei i zwycięstwa nad lękiem: Nie lękajcie się, Ja jestem z wami /
Nie lękajcie się, Ja jestem z wami /
Nie lękajcie się / Bóg jest miłością /
Nie lękajcie się, trwajcie mocni w wierze.
1. Ty jesteś Skałą Zbawienia,
Jedyną naszą ostoją.
Przychodzimy do Ciebie po światło,
Ulecz nasze serca, zmartwychwstać daj.
2. Pomóż nam wytrwać przy Tobie,
Być wiernym w wierze przez życia czas.
Tylko w Tobie cała nasza nadzieja.
Miłosierdziem swoim uzdrawiaj nas.
3. Przekażcie światu mój Ogień
Pokoju i Miłosierdzia.
Nieście wszystkim orędzie nadziei.
Moje światło niech świeci wśród was.
III. DOŚWIADCZENIE WIARY
Kard. Ratzinger, po napisaniu książki przez Jana Pawła II Przekroczyć próg nadziei, napisał do niej ciekawy komentarz. Zastanawiał się w nim m.in. nad lękiem, stresem i niepokojem współczesnego człowieka. Boi się on praktycznie wszystkiego: "Boi się samego siebie i straszliwych możliwości, które w nim drzemią. Boi się ciemnych i nieprzewidywalnych wymiarów świata, których on już nie przypisuje kochającej inteligencji, lecz zwykłemu przypadkowi i zwycięstwu silniejszego. W samym sercu dzisiejszej ludzkości panuje lęk przed tym, co ludzie mogą uczynić sobie samym i światu, lęk przed brakiem sensu, przed pustką w ludzkim życiu, lęk przed przyszłością, przed przeludnieniem, wojną, chorobą i przed katastrofami. Ukrywając się pod delikatnym płaszczem optymizmu i wiary w postęp, staje się on coraz bardziej dominującym stanem duchowym" (zob. Bóg w książce Jana Pawła II <Przekroczyć próg nadziei>, w: Duchowość chrześcijańska, Poznań 1995, 434n). Naśladując swojego Poprzednika Benedykt XVI rozwijał myśl o zwycięstwie nad lękiem. Do do młodzieży w londyńskim Hyde Parku zaapelował: "Nie lękajcie się w pełni zawierzyć Chrystusowi" (2010). W Wenecji wołał: "Nie lękajcie się iść pod prąd ... [indywidualizmu i relatywizmu] (...). Idźcie naprzód z ufnością drogą nowej ewangelizacji, z miłością służąc
ubogim i odważnie dając świadectwo w różnych sytuacjach społecznych.
Bądźcie świadomi, że jesteście zwiastunami orędzia skierowanego do
każdego człowieka i do całego człowieka; orędzia wiary, nadziei i
miłości" (2011). A w orędziu na Światowy Dzień Pokoju wzywał: "Nie bójcie się angażować i wybierać dróg, które wymagają wierności i stałości, pokory i oddania" (2012). Jakie są nasze lęki, stresy, niepokoje? Jak stawiać im czoła? Jak pozwolić się prowadzić prawdziwym Przewodnikom?
ks. Jan Kochel
fot. jk