J 18,33b-38 (BP)

Piłat przywołał Jezusa i zapytał Go: «Czy Ty jesteś Królem Żydów?» Jezus rzekł: «Mówisz to od siebie, czy też inni powiedzieli ci to o Mnie?». Wówczas Piłat powiedział: «Czyż ja jestem Żydem? To Twój naród i wyżsi kapłani wydali mi Ciebie. Co zrobiłeś?». Jezus odpowiedział: «Moje królestwo nie jest z tego świata. Gdyby moje królestwo było z tego świata, moi podwładni walczyliby, abym nie został wydany Żydom. Teraz zaś moje królestwo nie jest stąd». Wówczas Piłat rzekł Mu: «A więc jesteś królem?». Jezus odparł: «To ty mówisz, że jestem królem. Ja urodziłem się i przyszedłem na świat po to, aby dać świadectwo prawdzie. Każdy, kto jest z prawdy, jest mi posłuszny». Wtedy Piłat rzekł do niego: «A cóż to jest prawda?». I gdy to powiedział, znowu wyszedł do Żydów, stwierdzając wobec nich: «Ja nie znajduję w Nim żadnej winy».

Modlitwa Apostoła o ducha mądrości i objawienia z Listu do Efezjan wskazuje na królewski majestat Jezusa Chrystusa. Bóg Ojciec poprzez tajemnicę Jego "wywyższenia" wskazuje na królewską rolę Syna. ON jest nie tylko Panem wszystkiego, ale również Głową całego Kościoła. Mocno uwypuklona została zatem Jego pozycja we wspólnocie chrześcijańskiej. ON jest Głową Mistycznego Ciała. ON ma moc i władzę.

Co prawda sam wyznaje: Moje królestwo nie jest z tego świata (w. 36) oraz To ty mówisz, że jestem królem. Ja urodziłem się i przyszedłem na świat po to, aby dać świadectwo prawdzie. Każdy, kto jest z prawdy, jest mi posłuszny (w. 37).

Przed trybunałem Piłata ma miejsce paradoksalna rozprawa sądowa nad Jezusem (por. 18,28 - 19,16). Bardzo długi fragment czwartej Ewangelii opowiada o istotnych faktach: dowodzeniu winy i skazaniu Jezusa na śmierć. Żydzi idą do Piłata, żeby nakłonić go do skazania Jezusa; Piłat przesłuchuje Jezusa i nie potrafi przekonać się do do Jego winy; próbuje Go uwolnić przez głosowanie, ale lud woli uwolnić innego (Barabasza); Piłat każe ubiczować Jezusa: żołnierze szydzą z niego jako farsowego króla; wreszcie Jezus opuszcza pretorium i wyrusza na Kalwarię, by oddać życie "za wszystkich", by wypełnić "wszystko we wszystkich" (Ef 1,23).

Centralna część tej opowieści to rozmowa Piłata z Jezusem: dwie postaci: sędzia - Piłat i podsądny - Jezus; dwa zasadnicze pytania: o królestwo i o prawdę; dwie właściwe odpowiedzi Jezusa. W końcu zapada wyrok: Ja nie znajduje w Nim żadnej winy - wyznaje Piłat (18,38), a później: wydał Go im na ukrzyżowanie (19,16).

Egzegeci rozpisują całość omawianego wydarzenia na siedem scen. Odpowiadają one sobie (zob. chiazm: scena 1 - 7; scena 2 - 6; 3 - 5 oraz scena 4). Piłat kilkakrotnie wchodzi i wychodzi z pretorium: to nadaje rytm całemu opowiadaniu (por. J 18, 29. 33. 38; 19, 1. 4. 9). W rozważanej dzisiaj scenie Piłat wrócił do pretorium i zaczął pytać Jezusa: Czy jesteś królem? (w. 33), a potem znów wyszedł i zapytał: A cóż to jest prawda? (w. 38).

Sędzia Piłat wyraźnie nie rozumie odpowiedzi danych mu przez Jezusa. Podsądny - Jezus odpowiada, lecz nie tak jakby tego spodziewał się sąd. Na pierwsze pytanie odpowiedź brzmi: nie jestem królem z tego świata czy według wyobrażeń tego świata (tron, korona, berło): Moje królestwo nie jest z tego świata (w. 36), a panowanie obejmuje nie jakiś obszar ziemi, ale jest to panowanie nad ciałem i duchem wszystkich; panowanie nad całym Kościołem. Symboliczna stopa ("wszystko poddał pod Jego stopy") obejmuje ziemię i niebo - doczesność i wieczność.

Istotna jest też druga odpowiedź i temat "prawdy", a właściwie "dawanie świadectwa prawdzie". Jezus jest królem - Królem Prawdy. Co to właściwie oznacza "Królestwo Boże", "Królestwo Ojca" czy "Królestwo niebieskie" (wg Mt, Mk i Łk). Oznacza, że Bóg jest w centrum każdej rzeczywistości i że cała rzeczywistość jest doskonale uporządkowana pod Bożym panowaniem. Takie właśnie Boże Królestwo Jezus przychodzi zaprowadzić. Według nauki Ewangelii Jana panowanie to Jezus otrzymuje od Ojca w tej chwili, gdy spełnia najważniejszą posługę miłości i prawdy - oddaje życie. Wtedy też spełnią się słowa Jezusa o przyciąganiu: Ja... gdy zostanę wywyższony nad ziemię, pociągnę wszystkich ku sobie (J 12,32).

Jezus króluje nie dominując, czyli nie rozciągając swojego wpływu ("stopy') na osoby poprzez odgórną władzę, ale króluje przeciągając wszystkich do siebie. Jezus gorejący miłością Bożą jest zdolny przyciągnąć do siebie każdego, kto umie odczytać ten znak, czyli każdego, kto poprzez medytację o krzyżu potrafi we własnym ubóstwie i opuszczeniu - sytuacji całkowicie zbliżonej z sytuacją Syna - odnaleźć pewność, że jest kochany przez Boga (C.M. Martini).

Stąd też zachęta dla nas wszystkich: Każdy, kto jest z prawdy, jest mi posłuszny (w. 37). Nasze posłuszeństwo w prawdzie - trwanie w wierze - jest gwarantem przynależności do królestwa Bożego, bycia poddanym Króla miłości i prawdy.

Zapytajmy:

• Jakiego króla dostrzegam w Jezusie Chrystusie? Jakiego królestwa pragnę?
• Co to znaczy podać się pod panowanie Boże?
• Jak wyrażam swoje "posłuszeństwo w wierze" (por. Rz 16,26; Flp 2,8)?

Módl się!