Łk 17,11-19 (BP)

Mistrz z Nazaretu nauczał poprzez słowo i czyn. Głosił Ewangelię i uzdrawiał z wielu chorób i słabości. Uzdrowienie często uzależnione były od tego, czy uwierzą Jego słowu. Różne były reakcje na cudowne działanie Jezusa. ON jako Nauczyciel dobry zawsze konsekwentnie stawia swoim uczniom wymagania.

Perykopa o uzdrowieniu dziesięciu trędowatych dzieli się na dwie części. Pierwsza to opowieść o cudzie uzdrowienia z trądu (ww. 11-14), a druga to reakcja wdzięczności i wiary uleczonego Samarytanina (ww. 15-19). Opowiadanie znajduje się wyłącznie w Ewangelii Łukasza. Kontekst związany jest z jednym z etapów pielgrzymki Jezusa do Jerozolimy (por. Łk 9,51). Akcja rozgrywa się w drodze, gdy Jezus ze swoimi uczniami przechodzi przez pogranicze Samarii i Galilei. Grupa spotkanych trędowatych skała się z Żydów i Samarytan. Chociaż trędowaci, odizolowani od innych, tracili swą tożsamość społeczną i religijną, tworzyli często wspólnoty, które rządziły się swoimi prawami (NKB NT III/2, 231). Mogli wrócić, gdy odzyskali zdrowie, lecz przed ponownym przyjęciem do społeczności, musieli się poddać obrzędowi oczyszczenia, którego dokonywał kapłan (por. Kpł 14,2-32; 2 Krl 5,7; Łk 5,12n).

Jezus stosuje się do zwyczajów i praw obowiązujących Żydów. U Łukasza nazywany jest jednak nie Rabbim, lecz Mistrzem (gr. epistata - w. 13). Tytuł ten pojawia się tylko w Ewangelii Łukaszowej (7 razy), tam też pojawia się szczególne zainteresowanie postaciami cudzoziemców (w. 18), a zwłaszcza Samarytan (w. 16; por. 9,51-56; 10,25-37). Jezus zobowiązuje jednak uzdrowionego cudzoziemca do wierności Prawu. 

Straszna choroba trądu izolowała ludzi, była groźną chorobą zakaźną skóry. Trędowatych uznawano za nieczystych i musieli mieszkać w miejscach odosobnionych (omijać główne szlaki, drogi, miasta), powinni unikać kontaktów z osobami zdrowymi. Gdyby zaś ktoś zbliżał się do nich, mieli obowiązkowo głośno ostrzegać słowami: "Nieczysty, nieczysty...!" (wg Kpł 13,45-46).

Spotkanie na pograniczu Samarii i Galilei jest przykładem wyjścia na obrzeża - do tych odrzuconych, zepchniętych na margines. Inicjatywa pojawia się po stronie chorych. To oni (wszyscy) proszą o pomoc (ww. 12-13). Nie wołają: "Nieczyści...", lecz "Jezusie, Mistrzu, zmiłuj się nad nami!". Jezus hojnie odpowiada, ale zarazem stawia wymagania: "Idźcie, i pokażcie się kapłanom!" (wg Prawa). Jednak cud uzdrowienia nie jest zależny od wierności prawu i posłuszeństwa wskazaniom Jezusa.

Gdy oni szli, zostali oczyszczeni (w. 14). Wszyscy, bez wyjątku, bez warunków! Miłosierdzie Boga nie stawia granic, nie jest zależne od czegoś (wg łac. do ud des - "daję, abyś [i ty mi] dał" – pochodzącej z prawa rzymskiego zasady wyrażającej ekwiwalentność świadczeń).

W procesie dojrzewania istotna jest jednak postawa wdzięczności (podziękowania) i wiary (ufności). Okazuje się bowiem, że tylko jeden (z dziesięciu) okazał wobec Jezusa wdzięczność i wyznał wiarę. Osobiste spotkanie i relacja z Jezusem pozwala odkryć w pełni działania Boga w naszym życiu. Żywa relacja (więź) pomaga też wzbudzić pragnienie oddania chwały Bogu. Gdy Samarytanin zauważył, że został oczyszczony, zaczął głośno sławić Boga. Nade wszystko wrócił do Jezusa, gdyż uwierzył, że właśnie przez Niego Bóg objawił mu swą moc i miłosierdzie. Dlatego pada przed Jezusem na twarz, jak czynili to pobożni Żydzi w świątyni przed majestatem Bożym. Ten gest prostracji ("leżenie krzyżem, padanie na twarz") jest wyrazem najgłębszej czci, szacunku, uwielbienia, dziękczynienia. Spektakularne oddanie chwały Bogu jest najczęściej złączone z wyznaniem wiary w Niego; zob. postawa paralityka (Łk 5,25-26); ludzi towarzyszących wskrzeszeniu syna wdowy z Nain (7,16); kobiety uzdrowionej w szabat (13,13); niewidomego spod Jerycha (18,43); setnika pod krzyżem (23,47).

• Dlaczego nie wszyscy wrócili do Jezusa?
• Dlaczego nie wszyscy podziękowali?
  
• Dlaczego nie wszyscy oddali chwały Bogu?

Prosimy Cię pokornie, byś nas, Panie, nie opuszczał, ale zbawił, zbawił każdego osobiście i wszystkich razem, jako Kościół, jako wspólnotę, jako społeczność. Panie, zmiłuj się nad nami, którzy nie umiemy żyć we wspólnocie. Pokaż nam, że Ty, Panie, jesteś siłą naszego życia razem. Ty, który żyjesz i królujesz z Ojcem; Ty, który mocą swojej śmierci i zmartwychwstania dajesz nam Ducha jedności i zbawienia; Ty, który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Żyj Słowem!