Św. Antoni (†1231) Lizbona - Padwa

2016-11-27

CZYTAJ!

Łk 10,1-9

Potem Pan wyznaczył innych siedemdziesięciu dwóch i wysłał ich po dwóch przed sobą do każdego miasta i miejscowości, dokąd sam zamierzał się udać. Mówił do nich: "Żniwo jest wprawdzie wielkie, ale mało robotników. Proście więc Pana żniwa, aby wysłał robotników na swoje żniwo. Idźcie! Posyłam was jak jagnięta między wilki. Nie noście sakiewki ani torby podróżnej, ani sandałów i nikogo w drodze nie pozdrawiajcie. Kiedy wejdziecie do jakiegoś domu, najpierw mówcie: <Pokój temu domowi>. Jeśli jest tam człowiek godny pokoju ,spocznie na nim wasz pokój; a jeśli nie, wróci do was. W tym samym domu zostańcie, jedząc i pijąc, co mają. Bo kto pracuje, ma prawo do zapłaty. Nie przenoście się z domu do domu. A gdy wejdziecie do jakiegoś miasta i przyjmą was, jedzcie to, co wam podadzą. Uzdrawiajcie tam chorych i mówcie im: <Nadchodzi już do was królestwo Boże>. Gdy wejdziecie do jakiegoś miasta i nie przyjmą was, wychodząc na jego ulice, powiedzcie: <Strząsamy wam nawet proch z waszego miasta, który nam przylgnął do nóg. Wiedzcie jednak, że nadchodzi już królestwo Boże>. Mówię wam, że w owym dniu lżej będzie Sodomie niż temu miast".

ROZWAŻ!

Na obrazie w parafialnym kościele św. Antoniego w Tworogu (diecezja gliwicka) św. Antoni trzyma w ręku księgę – symbol głoszonej nauki, z której wyłania się Dzieciątko Jezus – Wcielone Słowo. Jest to piękna ikonograficzna synteza życia wielkiego doktora Kościoła ,który jako wybitny kaznodzieja propagował chrześcijaństwo jako religię Słowa Bożego: "Słowa nie spisanego, lecz Słowa Wcielonego i żywego" (św. Bernard z Clairvaux, Homilia super cissus est, 4, 11: PL 183, 86 B; por. KKK 108).

Antoni w piętnastym roku życia wstąpił do zakonu kanoników regularnych św. Augustyna koło Lizbony, skąd po dwóch latach udał się do klasztoru Santa Cruz w Coimbrze. W tym słynnym ośrodku studiów teologicznych zdobył staranne wykształcenie. Posiadał zwłaszcza gruntowną znajomość Pisma Świętego. Męczeńska śmierć pięciu misjonarzy franciszkańskich w Afryce, których ciała przewieziono do Coimbry, wpłynęły na jego decyzję wstąpienia do zakonu franciszkanów i wyjazdu na misje do Maroka. Choroba zmusiła go jednak do powrotu do kraju. Antoni postanowił więc zostać pustelnikiem w Monte Paolo niedaleko Forli. W 1221 r. przyjął święcenia kapłańskie i został kaznodzieją  oraz wykładowcą w ośrodkach franciszkańskich w Montpellier, Tuluzie i Padwie. Pełnił różne urzędy w swoim zakonie: był gwardianem, kustoszem, prowincjałem, organizował akcje charytatywne, szczególnie w Padwie. Tam też zasłynął jako znakomity kaznodzieja.

Antoni jest autorem kilku rozpraw, m.in. Sermones dominicales (1229) oraz Sermones In solemnitatibus seu sanctorales (1230). Bronił w nich nauki o jedności Boga i bóstwie Chrystusa. Częstym tematem jego kazań były Eucharystia, męka Pana Jezusa i mariologia, a także zagadnienia moralne, pokuta, pojednanie, czystość, pokora oraz doskonałość (por. EK, t. I, 660n).

Zmarł w Arcella koło Padwy 13 czerwca 1231 r. Natychmiast po śmierci zainicjowano jego kult, który szybko rozpowszechnił się we Włoszech, a po kanonizacji w 1232 r. rozwijał się w całym Kościele katolickim. Do dziś centrum kultu znajduje się w Padwie, gdzie mieści się słynna bazylika pod jego wezwaniem. W Polsce na przełomie XVII/XVIII w. wzniesiono kilkanaście kościołów i konwentów franciszkańskich pod patronatem św. Antoniego (np. Warszawa, Łagiewniki k. Łodzi, Lublin, Sokal, Sambor, Przeworsk, Toruń, Bydgoszcz). Na Śląsku czczony jest zwłaszcza w Rybniku, Chorzowie, Siemianowicach Śląskich, Syryni, Luboszycach k. Opola, Tworogu, Zdzieszowicach.

Św. Antoni chętnie przywoływał w swoich dziełach i kazaniach teksty biblijne, z których starał się wydobyć sens alegoryczny i moralny. Chętnie stosował augustyńską regułę, która głosi, że „Nowy Testament jest ukryty w Starym, natomiast Stary znajduje wyjaśnienie w Nowym” (por. Quaestiones In Heptateuchum 2,73: PL 34,623). Niezrozumiałe fragmenty Starego Testamentu Antoni wyjaśniał ludowi tekstami z Nowego Testamentu. Wierny był przy tym misji głoszenia żywego orędzia Ewangelii; docierał do prostego ludu dzięki żarliwemu przepowiadaniu i autentycznemu zaangażowaniu w działalność charytatywną. Właśnie tego żądał Mistrz od swoich uczniów, których „po dwóch wysyłał przed sobą do każdego miasta i miejscowości, dokąd sam przyjść zamierzał” (Łk 10, 1).

Antoni w towarzystwie swoich braci franciszkanów, często bez trzosa, sandałów…, docierał do różnych środowisk, głosząc „pokój i dobro”. Szczególnie przejęty był wezwaniem Jezusa, by nauczać z mocą w wyznaczonych miastach, uzdrawiać tam chorych oraz przepowiadać im rychłe nadejście Królestwa Bożego (10, 8-9). Święty z Padwy nie zapominał też o modlitwie o nowych robotników w Winnicy Pańskiej (10, 2). Przykład jego życia pociągał na drogę powołania, wielu po wpływem jego nauczania odmieniło swoje życie, liczni do dziś szukają u niego wsparcia i opieki.

Wielką popularność zdobyło liturgiczne responsorium Si quaeris śpiewane ku czci św. Antoniego. Wychwala ono słowa i czyny, które świadczą o wierności ewangelicznemu wezwaniu: „Idźcie! Oto posyłam was jak owce między wilki” (10,3). Warto zatem zapytać:

• Jak dzisiejsi powołani realizują swoją misję głoszenia, uzdrawiania i docierania do tych, którzy zagubili żywy sens swojej wiary?
• Co to znaczy dziś „być posłanym”?
• Czy dzisiejsi kaznodzieje są zwiastunami pokoju? Jak należy interpretować słowa Ewangelii: „Gdy wejdziecie do jakiegoś domu, najpierw mówcie: «Pokój temu domowi». Jeśli tam mieszka człowiek godny pokoju, wasz pokój spocznie na nim; jeśli nie, powróci do was” (Łk 10, 5n)?

Święty Antoni, sławny sługo i przyja­cielu Jezusa Chrystusa,

Tyś dostąpił zaszczytu piastowania Go na rękach.

Pełen radości nosiłeś Go w swoich ramionach

i dziś cieszysz się z Nim w niebieskiej krainie.

Składany Bogu dzięki za wszystkie łaski i dobro­dziejstwa,

którymi nas obdarzyłeś.

Obieramy sobie Ciebie dzisiaj

za patrona, orędownika i wiernego ojca.

Postanawiamy nigdy Cię nie opuścić

ani nie pozwolić, by ktoś miał ubli­żyć Twej sławie,

lecz zawsze Cię czcić i kochać.

Prosimy Cię, weź nas w opiekę

i pomagaj we wszystkich czynnościach,

zwłaszcza w godzinę śmierci, gdy lęk przed wiecznością nas ogarnie.

Nie opuszczaj nas wtedy, lecz bądź nam pociechą,

orędownikiem i gwiazdą przewodnią w drodze do Ojca. Amen.

Modlitwa członków Bractwa św. Antoniego w Tworogu

ŻYJ SŁOWEM!

W parafii Tworóg reaktywowano Bractwo św. Antoniego, istniejącego tam od ponad 250 lat. Członkowie bractwa gromadzą się na modlitwie, podejmują działalność charytatywną, ale troszczą się również o swoich zmarłych współbraci, zamawiając w ich intencji Msze wotywne. Modlitwa ruchu franciszkańskiego przypomina: "Ponieważ kto tu daje, otrzymuje, kto zapomina o sobie, znajduje, kto przebacza, temu będzie przebaczone, a kto tu umiera, powstanie do życia wiecznego" (por. Youcat, 246). Uczmy się od świętych, że "szczęście polega bardziej na dawaniu niż na braniu" (Dz 20, 35)!

ks. Jan Kochel