Ojcze sprawiedliwy! Świat Ciebie nie poznał, lecz Ja Ciebie poznałem, i oni poznali, żeś Ty Mnie posłał. Objawiłem im Twoje imię i nadal będę objawiał, aby miłość, którą Ty Mnie umiłowałeś, w nich była i Ja w nich.

Modlitwa Jezusa kończy się wołaniem o sprawiedliwość w świecie. Syn zwraca się do Ojca, a zwieńczeniem inwokacji użytych w modlitwie jest tytuł „Ojcze sprawiedliwy” (wcześniej: „Ojcze”, „Ojcze Święty”). Sprawiedliwość Boża dochodzi do głosu, gdy trzeba przywrócić naruszoną równowagę praw i ładu społecznego. Wiąże się to również z oddaniem sprawiedliwości, a więc usprawiedliwieniem (gr. dikaiosis – „usprawiedliwienie”) wszystkich świadków wiary, pomordowanych w obozach zagłady w różnych częściach świata. Tylko Bóg może usprawiedliwić, czyli uznać człowieka za sprawiedliwego, przywrócić mu prawa, utraconą godność i uwolnić go z krępujących więzów (por. Syr 23, 11; Iz 50, 8; Rz 4, 5n; 8, 33; Łk 10, 29). Zjednoczenie z Jezusem i poznanie Ojca rozpoczyna w człowieku usprawiedliwionym nowe życie – życie w Duchu Uświęcicielu, który jest źródłem miłości (por. Rz 2, 13; 5, 1; 1 Kor 1, 30; Hbr 11, 7; Jk 2, 14-26).

Kim był kolejny sługa Boży – świadek sprawiedliwości Bożej?

Urodził się 10 kwietnia 1892 r. w Piasku Książęcym k. Pszczyny. Był synem Andrzeja i Ewy z Koczubów. Ochrzczony został w kościele Wszystkich Świętych w Pszczynie. Uczył się w Pszczynie i w niższym seminarium księży misjonarzy w Krakowie. Do zgromadzenia wstąpił 15 października 1910 r. W latach 1914-1919, z przerwami spowodowanymi dwukrotnym powoływaniem do armii niemieckiej, studiował w Instytucie Teologicznym Zgromadzenia Księży Misjonarzy w Krakowie. Święcenia kapłańskie przyjął 22 czerwca w 1919 r. W latach 1919-1936 był wikariuszem i katechetą w Jeziorzanach k. Barszczowa, w Białym Kamieniu, na Olczy (Zakopane) w Pabianicach, gdzie pełnił funkcję prefekta gimnazjum żeńskiego i seminarium nauczycielskiego. 15 listopada 1937 r. został mianowany superiorem domu misjonarzy i proboszczem parafii św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy. Jako proboszcz kontynuował budowę kościoła oraz zabiegał o ożywienie życia religijnego w parafii. Ks. Wagner był znanym i cenionym rekolekcjonistą; prowadził działalność misyjną w różnych miastach polskich. Pełnił też funkcję wizytatora nauki religii w szkołach powszechnych dekanatu bydgoskiego.

Po zajęciu Bydgoszczy przez Niemców w tzw. „krwawą niedzielę” 9 września 1939 r. rozstrzelano i aresztowano kilku kapłanów pracujących w parafii. Ks. Wagner przetrzymywany był w piwnicach koszarów artyleryjskich przy ul. Gdańskiej. Podczas represji umacniał współwięźniów na duchu, zachęcając, aby się nie poddawali zwątpieniu. 1 listopada 1939 r. został rozstrzelany podczas egzekucji w Lesie Gdańskim pod Bydgoszczą. 22 września 1947 r., podczas ekshumacji grobów w Lesie Gdańskim, odnaleziono zwłoki 78 osób. 11 z nich, w tym ks. Wagnera, zidentyfikowano. 1 października 1947 r. odprawiono uroczyste nabożeństwo żałobne za śp. ks. Wagnera, a jego szczątki pochowano na Cmentarzu Bohaterów Bydgoszczy na Wzgórzu Wolności. Jego nazwisko znajduje się na tablicy pamiątkowej poświęconej księżom-misjonarzom zamordowanym w okresie okupacji niemieckiej w kościele św. Wincentego à Paulo w Bydgoszczy.

Nowe życie stało się udziałem świadków wiary, którzy poznali jedynego Sprawiedliwego – Jezusa Chrystusa (por. 1 Kor 1, 30). Życie sprawiedliwe polega na tym, żeby żyć dokładnie tak, jak pragnie Bóg, tzn. by trwać w przymierzu z Bogiem przez życie zgodne z wolą Bożą (por. 1 J 2, 29; 3, 10; Ap 19, 8). Modlitwa Jezusa kończy się zatem wzmianką o bezinteresownej i wzajemnej miłości uczniów i ich Nauczyciela. Wszyscy uczniowie – zwłaszcza w godzinie próby – zostają umocnieni tą skuteczną modlitwą.

Trzeba zatem zapytać samych siebie:

• Jakiej modlitwy uczy nas jedyny Sprawiedliwy (por. 2 Kor 5, 21)?
• Czy jesteśmy ludźmi sprawiedliwymi? Z czym staniemy przed obliczem Boga w godzinie sądu nad światem?
• Jak interpretować Pawłową metaforę zbroi (por. Ef 6, 12-20) oraz wymagania stawiane uczniom (por. 2 Tm 2, 22)?

«Święci żyją świętymi i pragną świętości» (…). Pełni wdzięczności wielbimy Boga za dar świętości Pani tej ziemi [św. Kingi] i prosimy, by blask tej świętości trwał w nas wszystkich; by w nowym tysiącleciu to wspaniałe światło promieniowało na wszystkie krańce ziemi i by ich mieszkańcy przyszli z daleka do świętego imienia Bożego (por. Tb 13, 13) i ujrzeli Jego chwałę. «Święci nie przemijają». Święci wołają o świętość.

Jan Paweł II, Stary Sącz – 16 czerwca 1999 r.

Św. Jan Paweł II podczas pielgrzymki do ojczyzny w czerwcu 1999 r. zatrzymał się również w Bydgoszczy. W wygłoszonej tu homilii przywołał temat męczeństwa i pamięci o męczennikach: „Nasze stulecie […] również zapisało wielką martyrologię. Sam w ciągu dwudziestu lat mego pontyfikatu wyniosłem do chwały ołtarzy wielkie grupy męczenników: japońskich, francuskich, wietnamskich, hiszpańskich, meksykańskich. A iluż ich było w okresie drugiej wojny światowej i w czasie panowania totalitarnego systemu komunistycznego! Cierpieli i oddawali życie w hitlerowskich czy też sowieckich obozach zagłady (…). Przyszedł teraz czas przypomnienia tych wszystkich ofiar i oddania im czci należnej (…). I dobrze, że się o nich mówi na ziemi polskiej, bo ta ziemia zaznała wyjątkowego udziału w tej [wielkiej współczesnej martyrologii]. Dobrze, że się to mówi w Bydgoszczy! Oni wszyscy dali świadectwo wierności Chrystusowi pomimo przerażających swoim okrucieństwem cierpień. Krew ich spłynęła na naszą ziemię i użyźniła ją na wzrost i na żniwo. Wydaje ona owoc stokrotny w naszym narodzie, który wiernie stoi przy Chrystusie i Ewangelii. Trwajmy nieustannie w jedności z nimi. Dziękujmy Bogu, że zwycięsko przeszli przez trudy: Bóg (...) doświadczył ich jak złoto w tyglu i przyjął ich jak całopalną ofiarę (Mdr 3, 6). Oni stanowią dla nas wzór do naśladowania, z ich krwi winniśmy czerpać moce do codziennej ofiary, jaką mamy składać Bogu z naszego życia. Są dla nas przykładem, byśmy tak jak oni odważnie dawali świadectwo wierności Krzyżowi Chrystusa” (Bydgoszcz, 7 czerwca 1999 r.). Apel papieski wszystkich nas zobowiązuje!

ks. Jan Kochel

rys. Franciszek Kucharczak