List Jeremiasza

2021-04-29

Tzw. List Jeremiasza, dołączany zwykle do Księgi Barucha, jest utworem napisanym po grecku w środowisku diaspory żydowskiej. Autorstwo Jeremiasza jest czysto umowne; w rzeczywistości utwór powstał na przełomie III i II wieku przed Chrystusem w Mezopotamii. Wykorzystanie imienia Jeremiasza tłumaczy się powszechną wówczas metodą pseudonimii. Nowe kompozycje przypisywano dawnym autorytetom, dla dodania powagi własnym dziełom.

Utwór jest satyrą na bóstwa pogańskie. Można w nim wyodrębnić dziesięć zwrotek; każda z nich kończy się refrenem zawierającym podobną myśl: posągi bożków nie są bogami, toteż nie trzeba się ich bać. Wezwanie: „nie bójcie się ich!” powraca pięciokrotnie w całym utworze; tutaj przyjrzymy się dokładniej tylko zwrotce drugiej (Ba 6,7-14), ale podobny układ mają też akapit czwarty (23-28), dziewiąty (56-64) i dziesiąty (65-68).

Podstawowym argumentem przeciw bożkom jest to, że jako wytwory rąk ludzkich nie mają one życia. Choć mają świetne szaty, trzeba z nich ściera kurz, Berło w ich ręku jest pustym atrybutem, gdyż nie mają oni realnej władzy. Podobnie jest z ich uzbrojeniem, symbolem wojowników: w rzeczywistości figury te nie mogą obronić się przed atakiem wroga na świątynię. Stąd wniosek: posągi nie są bogami i nie trzeba się ich bać.

• Czy potrafię odróżniać prawdziwą „bojaźń Bożą” od jej namiastek, używanych przez władzę świecką?
  
• Czy moja wiara chrześcijańska sięga głębiej niż „kult obrazów”, który często zarzucają nam przeciwnicy katolicyzmu.
  
• Czy Chrystus pozostaje dla mnie jedynym „obrazem Boga niewidzialnego” (Kol 1,15)?