Błogosławiona noc Zmartwychwstałego
2016-03-21
Błogosławiona noc Zmartwychwstałego Chrystusa…
„Kto słyszał kiedy poprawnie wykonany Exsultet (…) kto umiał przeniknąć (…) treść i połączyć w jedną całość modlitwy ze śpiewem, temu nie mogły nie zostawić na całe życie wspomnienia najpiękniejszego wyrazu, jaki człowiek potrafi nadać swemu wołaniu do Boga”.
o. Jacek Woroniecki OP
WYMOWA ZNAKÓW I SYMBOLI:
PASCHAŁ - symbolizuje ogień, który towarzyszył Izraelitom podczas ucieczki z Egiptu; to także symbol zmartwychwstałego Chrystusa - ŚWIATŁOŚCI, który daje wszystkim w Niego wierzącym nowe życie i nową nadzieję;13 razy użyto w Orędziu terminu „noc”, a „światło” i jego synonimów użyto 25 razy;
PROCESJA Z PASCHAŁEM - ma podwójną symbolikę: to przejście przez Morze Czerwone, ale też Pascha Chrystusa;
CIEMNOŚĆ - obraz sytuacji człowieka bez doświadczenia obecności Chrystusa zmartwychwstałego— człowiek szuka sensu życia;
KADZIDŁO - znak czci wobec Chrystusa i symbol modlitwy Kościoła do Boga;
ŚPIEW - pomaga spontanicznie wyrazić stan ducha, bowiem człowiek doświadcza darmowej miłości Boga ,więc wznosi do Niego pieśń uwielbienia.
BUDOWA ORĘDZIA
Exsultet wyśpiewuje wspaniałość Bożego dzieła odkupienia świata – od grzechu Adama aż do zbawienia, które dokonało się w Chrystusie. Wychwala ofiarę paschalną Chrystusa i sakrament chrztu oraz składa dziękczynienie za zmartwychwstanie i wybawienie ludzkości z grzechów.
1) Wprowadzenie - to wezwanie do radości:
„Weselcie się już, zastępy Aniołów, w niebie,
weselcie się słudzy Boga”
Takie wezwanie podnosi klimat świętowania paschalnego: to radość powszechna - nieba i ziemi.
„Raduj się , ziemio(…) poczuj ,że wolna jesteś od mroku, co świat okrywa”…
„Raduj się , Kościele święty, Matko nasza”…
Śpiew całego Kościoła, całego ludu jest potężny, bo to hymn wszystkich.
2) Przywołanie wielkich dzieł Bożych w historii zbawienia oraz medytacja nad ich znaczeniem dla człowieka
„Pan z wami!
- I z duchem twoim” - to rozpoczęcie dialogu, który otwiera zasadniczą część Orędzia.
Kościół dziękuje z całego serca i duszy Bogu i sławi Go za dar zmazania długu Adama krwią Jezusa. Następuje przypomnienie wydarzeń ze Starego Testamentu, które prowadzą do tajemnicy zmartwychwstania Jezusa. To On przywraca człowieka do łask i wprowadza go do społeczności świętych - to dzieje się naprawdę.
„Tej właśnie nocy Chrystus skruszywszy więzy śmierci, jako zwycięzca wyszedł z otchłani...”.
To "ta sama noc", to wydarzenia „tu i teraz”. Dalsza medytacja podkreśla ważność zdarzeń dla każdego z nas:
„Nic by nam przecież nie przyszło z daru życia , gdybyśmy nie zostali odkupieni”…
Tekst jest pełen emocji ,podkreśla wielkość miłosiernego Boga:
„O, jak przedziwna łaskawość Twej dobroci dla nas (…), aby wykupić niewolnika, wydałeś swego Syna...”.
Do najpiękniejszych zdań należy myśl:
„O, szczęśliwa wina, skoro ją zgładził tak wielki Odkupiciel...”.
Bóg nigdy nie pozostawia człowieka w beznadziejności, największe zło potrafi zmienić w dobro!
Zostają teraz wyliczone owoce „błogosławionej nocy”: oddalenie zbrodni, obmycie z przewin, przywrócenie niewinności upadłym, radości smutnym, rozproszenie nienawiści, usposobienie do zgody, skruszenie pychy...
3) Ofiarowanie paschalnej świecy
Następuje prośba o przyjęcie wieczornej ofiary uwielbienia, której znakiem jest świeca paschalna. Niech jej blask łączy się ze światłami nieba i niech ją znajdzie płonącą „słońce nie znające zachodu: Jezus Chrystus, Twój Syn Zmartwychwstały, który oświeca ludzkość swoim światłem...”. Ostateczne objawienie się słońca, które nie zna zachodu, czyli zmartwychwstania Pana, nastąpi w Jego powtórnym przyjściu.
TEJ NOCY CHRYSTUS ZWYCIĘZCĄ...Radosna pieśń wykonywana przez diakona razem z aniołami, z wszystkimi wierzącymi i z całym stworzeniem może być porównana do pieśni śpiewanej przez Mojżesza po przejściu przez Morze Czerwone, kiedy Izraelici poczuli się uwolnieni, zjednoczeni. Pieśń staje się symbolem wspólnoty.
Orędzie jest więc modlitewną syntezą teologii Wielkanocy, jest też arcydziełem łacińskiej twórczości liturgicznej. Co roku może nas głęboko poruszać lub zachwycać całość albo tylko fragment tego tekstu, abyśmy zagłębili się w paschalne misterium Jezusa Chrystusa.
Krystyna
