Glina, taniec, ogród [2016]
2016-06-19
Jean Louis Ska, Glina, taniec, ogród, tłum. Barbara Rzepka, Studio Słowa, Kraków 2016, ss. 128.
Pierwsze polskie tłumaczenie tekstu belgijskiego jezuity i biblisty J.L. Ska (ur. 1946) nie jest jakimś wielkim wydarzeniem edytorskim, świadczy raczej o pewnym zaniedbaniu i niedocenianiu jego znaczącego dorobku naukowego w naszym kraju. W środowisku biblijnym docenia się m. in. jego wkład i introdukcję do metody narracyjnej (zob. "Our Father Have Told Us". Introduction to the Analysis og Hebrew Narrative, Roma 1990; La parola di Dio nei racconti degli uomini, Assisi, 2003; Una goccia d'inchiostro. Finestre sul panorama biblico, Bologna 2008). Zdaniem O. Ska proces interpretacji tekstu biblijnego w ramach nauczania i przepowiadania powinien przebiegać w czterech obszarach: a) analizy strukturalnej, b) analizy narratologicznej, c) analizy kontekstualnej, d) analizy symbolicznej. Każda z nich odgrywa istotną rolę w odkrywaniu pełnego sensu tekstu i wydobywaniu jego orędzia. Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej stwierdza: "Z analizą narracyjną łączy się nowy sposób oceny treści tekstu. Podczas gdy metoda historyczno-krytyczna traktuje tekst raczej jako <okno>, które pozwala przyjrzeć się takiej lub innej epoce (nie tylko opowiadanym faktom, ale również sytuacji społeczności, dla której zostały opowiedziane), podkreśla się, że tekst funkcjonuje także jako <zwierciadło>, w tym sensie, że ukazuje pewien obraz świata - świata opowiadania - który wpływa na sposób patrzenia czytelnika i doprowadza go do przyjęcia tych, a nie innych wartości" (IBK I B/2).
Ojciec Ska pomaga współczesnym czytelnikom odkryć w <zwierciadle> tekstu biblijnego samego Boga. Prowadzi go poprzez analizę struktury tekstu poprzez warstwę narracyjną i kontekst do wyjaśnienia głębokiej symboliki duchowej. W omawianej publikacji, która pierwotnie ukazała się w znanym włoskim wydawnictwie Edizioni Dehoniane (zob. L'argilla, la danza e il giardino. Saggi di antropologia biblica, 2000), ukazuje znaczenie trzech obrazów-symboli charakterystycznych dla świata biblijnego: gliny, tańca i ogrodu. Każdy z tych terminów pojawia się w Piśmie Świętym w różnych księgach i w różnych kontekstach historio-zbawczych. Każde z nich ukazuje pewien obraz świata opowiadania biblijnego, który rzeczywiście "wpływa na
sposób patrzenia czytelnika i doprowadza go do przyjęcia tych, a nie
innych wartości". Każe z nich wreszcie wskazuje na obraz Boga jako Stwórcy ("Garncarz"), Ojca ("Ogrodnik"), Życia/Ducha ("Tancerz").
Autor proponowanych rozważań okazuje się bardzo wnikliwym i uważnym obserwatorem życia,
wielkim znawcą kultury Bliskiego Wschodu i Pisma Świętego. W swojej lekturze tekstów
biblijnych skupia się na odkrywaniu tekstów - kluczy, które pomagają w zrozumieniu sensu opowiadania biblijnego. W tym wypadku adekwatne są słowa dokumentu PKB: "Prezentacja Ewangelii winna być tak prowadzona, aby spowodować spotkanie z Chrystusem, który daje klucz do całego objawienia zarówno Nowego, jak i Starego Testamentu" (IBK IV C/3). Warto pozwolić się poprowadzić doświadczonemu przewodnikowi, który jest nie
tylko wybitnym znawcom egzegezy, zwłaszcza Pięcioksięgu (od 1983 r.
wykłada go na Biblicum w Rzymie), ale również gorliwym nauczycielem i głosicielem Dobrej Nowiny.
ks. Jan Kochel
Od wydawcy:
Glina, taniec, ogród to słowa – symbole z trzech różnych opowiadań biblijnych. Przed czytelnikiem wyłania się obraz Boga, który jak garncarz stwarza, a następnie niszczy swe dzieło po to, by stworzyć je na
nowo. Biblia pokazuje, że tajemnica życia jest jak zaproszenie do świętego tańca – Dawidowego lub ewangelicznego. To właśnie „taniec” – jak mówi Autor –
„pozwala na przejście od życia, które się kruszy i kurczy, do życia,
które rozkwita, aby przynieść owoc”. W ogrodzie Maria Magdalena
stopniowo odkrywa, że historia nie kończy się definitywnie, kiedy kamień
zamyka wejście do grobu, w którym złożono ciało Ukrzyżowanego. Jak ona i
ty zwróć swą twarz w stronę nieoczekiwanego „Ogrodnika”, a wyruszysz w drogę wiodącą od smutku do radości paschalnej.
Jean-Louis Ska –
belgijski jezuita i biblista, wykładowca egzegezy Starego Testamentu w
Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie i autor wielu książek
tłumaczonych na języki: angielski, francuski, hiszpański, koreański,
chiński, portugalski i kataloński. Jest uważnym obserwatorem życia,
wielkim znawcą kultury i Pisma Świętego. W swojej lekturze tekstów
biblijnych skupia się na szczegółach, które często kryją w sobie klucz
do zrozumienia całości opowiadania biblijnego.