Sen Salomona

2020-03-26

Król udał się do Gibeonu, aby tam złożyć ofiarę, bo tam była wielka wyżyna. Salomon złożył na owym ołtarzu tysiąc ofiar całopalnych. W Gibeonie Pan ukazał się Salomonowi w nocy, we śnie. Wtedy rzekł Bóg: «Proś o to, co mam ci dać». A Salomon odrzekł: «Tyś okazywał Twemu słudze Dawidowi, memu ojcu, wielką łaskę, bo postępował wobec Ciebie szczerze, sprawiedliwie i w prostocie serca. Ponadto zachowałeś dla niego tę wielką łaskę, że dałeś mu syna, zasiadającego na jego tronie po dziś dzień. Teraz więc, o Panie, Boże mój, Tyś ustanowił królem Twego sługę w miejsce Dawida, mego ojca, a ja jestem bardzo młody. Brak mi doświadczenia! Ponadto Twój sługa jest pośród Twego ludu, któryś wybrał, ludu mnogiego, którego nie da się zliczyć ani też spisać, z powodu jego mnóstwa. Racz więc dać Twemu słudze serce pełne rozsądku do sądzenia Twego ludu i rozróżniania dobra od zła, bo któż zdoła sądzić ten lud Twój tak liczny?».

Spodobało się Panu, że właśnie o to Salomon poprosił. Bóg więc mu powiedział: «Ponieważ poprosiłeś o to, a nie poprosiłeś dla siebie o długie życie ani też o bogactwa i nie poprosiłeś o zgubę twoich nieprzyjaciół, ale poprosiłeś dla siebie o umiejętność rozstrzygania spraw sądowych,więc spełniam twoje pragnienie i daję ci serce mądre i rozsądne, takie, że podobnego tobie przed tobą nie było i po tobie nie będzie. I choć nie prosiłeś, daję ci ponadto bogactwo i sławę, tak iż <za twoich dni> podobnego tobie nie będzie wśród królów. Jeśli zaś będziesz postępować moimi drogami, zachowując moje prawa i polecenia za przykładem twego ojca, Dawida, to przedłużę twoje życie».

Gdy Salomon obudził się, uświadomił sobie, że był to sen. Udał się do Jerozolimy i stanąwszy przed Arką Przymierza Pańskiego, ofiarował całopalenia i złożył ofiary pojednania oraz wyprawił ucztę wszystkim swoim sługom.

Akcja opowiadania rozgrywa się w Gibeonie. W nocy, gdy Salomon spał, ukazał mu się Pan. W tym miejscu autor natchniony użył świętego imienia Jahwe (JHWH). Bóg Izraela objawił tylko jedno swoje imię, podczas gdy Marduk miał ich np. pięćdziesiąt. Również egipski Re był bóstwem o wielu imionach. Imię JHWH wywodzi się od hebrajskiego czasownika hājâ(„być”, „stawać się”). W wielu prastarych religiach istotę bóstwa określano na podstawie idei istnienia: u Jerubów (Afryka Zachodnia) - Sam Istniejący, w teologii Memfis (Egipt) - Istnienie, u Patwinów (Kalifornia) - Osoba sama z siebie, u Azteków - Ten, który sam dał sobie istnienie. Imię JHWH złożone jest z czterech hebrajskich liter, stąd zwane jest Tetragramem. Z uwagi na względy teologiczne, nie było ono wymawiane podczas czytania, lecz zastępowane słowem Adonai (po niewoli babilońskiej). W Biblii Hebrajskiej imię JHWH występuje 6828 razy, z czego 2037 razy (prawie 30%) w księgach historycznych (w dziele deuteronomistycznym 1406 razy, w historii kronikarskiej 613, a w Księdze Rut 18). W tym świętym imieniu chodzi o byt w sobie (aspekt egzystencjalny), ale też byt dla kogoś (aspekt proegzystencjalny).

JHWH rzekł do Salomona: Proś o to, co mam ci dać. Wielu z nas poprosiłoby wówczas Pana Boga o zdrowie. Salomon jednak stwierdził, że jest bardzo młody jak na króla i nie ma zbyt dużego doświadczenia. Poprosił zatem JHWH o to, by Ten dał mu serce pełne rozsądku. Król stwierdził również, że dzięki mądrości będzie mógł sądzić lud oraz rozróżniać dobro od zła. Serce w Biblii nie jest tylko wewnętrznym narządem człowieka, z którym związana jest siła witalna i życie fizyczne, ale stanowi też ośrodek życia duchowego i siedlisko myśli, uczuć oraz woli. Ludzkie serce myśli, rozważa i decyduje. Jest ono też synonimem wnętrza człowieka, ludzkiego ja. To w sercu dokonuje się świadoma decyzja bycia z Bogiem lub przeciw Niemu. Serce może być dobre lub złe, twarde lub miękkie, wierne lub niewierne, otwarte lub zamknięte.

Salomonowa prośba o mądrość spodobała się Bogu. Modlitwa ta została wysłuchana. Już niebawem król zamanifestuje swą mądrość, gdy będzie musiał rozstrzygnąć spór pomiędzy dwoma kobietami (1Krl 3,16-28). Któregoś dnia przyszły do Salomona dwie kobiety. Jedna z nich zaczęła opowiadać: Ja i ta kobieta mieszkamy w jednym domu. Ja porodziłam, kiedy ona była w domu.A trzeciego dnia po moim porodzie ta kobieta również porodziła. Byłyśmy razem. Nikogo innego z nami w domu nie było, tylko my obydwie. Syn tej kobiety zmarł w nocy, bo położyła się na nim. Wtedy pośród nocy wstała i zabrała mojego syna od mego boku, kiedy twoja służebnica spała, i przyłożyła go do swoich piersi, położywszy przy mnie swego syna zmarłego. Kiedy rano wstałam, aby nakarmić mojego syna, patrzę, a oto on martwy! Gdy mu się przyjrzałam przy świetle, rozpoznałam, że to nie był mój syn, którego urodziłam.Tymczasem druga kobieta mówiła zupełnie coś innego: Wcale nie, bo mój syn żyje, a twój syn zmarł. Król Salomon rozkazał przynieść miecz, rozciąć żywe dziecko na dwie części i dać każdej kobiecie po połowie. Prawdziwa matka zaczęła błagać króla, by darował życie dziecku. Tak kochała swojego syna, że była nawet gotowa oddać go komuś innemu, byle tylko uratować mu życie. Natomiast druga kobieta zgodziła się na rozcięcie dziecka. Salomon wiedział, że tak będzie. Orzekł, że prawdziwą matką jest ta kobieta, która błagała o litość dla dziecka. Kiedy ludzie usłyszeli, jak Salomon rozwiązał ten problem, cieszyli się, że mają króla, którego Bóg obdarzył tak niezwykłą mądrością.

Salomonowa modlitwa o mądrość ujęła Boga za serce. W nagrodę król ten otrzymał od JHWH także bogactwo, sławę i długie życie. Jakże pasują do tej historii słowa Jezusa: Kto ma, temu będzie dodane i nadmiar mieć będzie (Mt 13,12).

Zastanów się:

• O co najczęściej prosisz Boga w swoich modlitwach?
• Czy w swoich modlitwach myślisz też o innych ludziach?
• Kiedy ostatni raz prosiłaś/prosiłeś Boga o mądrość?

Bądź mądry – przeproś bliźniego, przyjmij przeprosiny, uporządkuj bolesne sprawy!