2013-11-20
Od razu pojawia się pytanie o dziedzinę do jakiej można przyporządkować pracę? Są w tytule zasygnalizowane dwie, albo trzy. Chyba to nie jest asekuracja, ale raczej wskazanie na różne metody badań, dobór literatury czy formułowanie wniosków. Uważna lektura pracy pozwala jeszcze raz wrócić do podtytułu. Jest to praca biblijno – katechetyczna.
„Dwutomowe dzieło", jak to często jest podkreślane, czyli Ewangelia i Dzieje Apostolskie św. Łukasza zostało bardzo oryginalnie zinterpretowane, jako świadectwo misyjne. Ukazano to przez wyakcentowanie elementu narracyjnego dzieła, bardzo ważnego w pierwszej ewangelizacji. Jednak w dalszym procesie może skutkować wieloma pytaniami, na które misjologia już starała się odpowiedzieć. Należy pamiętać, że misje mają podwójny cel: głoszenie Ewangelii i zakładanie Kościoła (por. Dekret o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes n. 6). Tu już metoda narracyjna chyba nie wystarczy? Analiza zawierająca bogaty aparat porównawczy, z zakresu biblistyki, wydobywa na nowo treść ważną dla ewangelizacji.
Przedstawiona w recenzji monografia liczy 224 strony i składa się z pięciu rozdziałów. Rozdział I (s. 25-60), zatytułowany "Struktura i narracyjny charakter dzieła św. Łukasza", przedstawia dzieło ewangelisty, poddając je analizie biblijnej. Rozdział II "Katecheza misyjna Jezusa według Łukasza" ( s. 61-92) przybliża, zdaniem Autora, teksty świadczące o treści misyjnego nauczania. Najpierw sam Jezus, a następnie tematy wypływające z przypowieści, wreszcie na tej podstawie formacja uczniów. W trzecim rozdziale (s. 93-114) omówione zostają kazania misyjne św. Piotra. Przedstawione zostały jako świadectwa pierwszej ewangelizacji misyjnej i metoda jej realizacji. Często podkreślane jest właściwe rozumienie misji, jako wypełniania zadania Kościoła. Rozdział IV (s. 115-136) ukazuje działalność misyjną św. Pawła przez analizę nauczania i porównania z przywołanymi już wcześniej katechezami Piotra. Wreszcie, rozdział V (s. 137-162) poświęcony jest katechezie narracyjnej Łukasza. Jest to jakby ukazanie jeszcze raz praktycznego odniesienia w zastosowaniu misyjnym modelu katechezy narracyjnej.
Całość uzupełnia dobrze sporządzona bibliografia, wykaz tabel i schematów oraz indeks osobowy. Chociaż wspomniane elementy należą do pracy naukowej, to jednak porządne ich sporządzenie zawsze cieszy.
Tym co może zastanowić misjologa, to różne traktowanie i interpretacja pojęć podstawowych. Takie pojęcia jak: misja ewangelizacyjna, ewangelizacja, apostolstwo, ewangelizacja (r. I) są wyraźnie określone. Chociaż Autor powołuje się na definicję Dekretu misyjnego, encykliki Redemptoris missio, to jednak wyjaśnianie i zastosowanie poszczególnych pojęć jest często niepełne. Podobnie wyjaśnienie pojęcia‚ "misji apostoła" i wykonywaniem przez niego "misji ad gentes" (r. III). Odnosi się wrażenie pewnego koniunkturalizmu w użyciu misjologii.
Bibliografia pracy jest pokaźna, liczy 36 stron. Autor, jakby chciał wszystkich zadowolić. Odnosi się wrażenie braku krytycznej selekcji bibliograficznej. Jest raczej skupiona na literaturze włoskiej i polskiej. Tymczasem dla przywoływanej problematyki z obszaru misjologicznego warto sięgnąć do niektórych autorów obszaru amerykańskiego (np. Senior, Stuhlmueller, Gallagher, Hertig, Luzbetak, Bevans), czy niemieckiego (Müller, Collet, Bühlmann).
Konstrukcja pracy nie budzi zastrzeżeń. Monografia zawiera wszystkie wymagane elementy. Treść będzie podlegała jeszcze niejednej ocenie. Jest przecież ukazaniem indywidualnej wizji, na podstawie badań popartych osobistym doświadczeniem. Autor, jako katechetyk, jest zaangażowany w szeroko rozumianym ruchu biblijnym. To doświadczenie można odczytać w różnych miejscach monografii.
Zmierzając do wniosku końcowego, a taki jest konieczny i oczekiwany w wypadku recenzji, należy docenić zarówno wiedzę, jak i pracowitość Autora. Swoboda z jaką porusza się na wielu obszarach jest godna podkreślenia. Podobnie doceniany jest, jeszcze raz to podkreślam, akcent misyjno – misjologiczny. Praca jest aktualna i teologii w naszym kraju potrzebna. Misjologia też może z niej korzystać.